દિપાવલી એટલે દિવાળીનું મહત્વ શા માટે ભારતમાં નહિ વિશ્વના અનેક દેશોમાં પણ મનાવવામાં આવે છે

દિપાવલી એટલે દિવાળીનું મહત્વ શા માટે ભારતમાં નહિ વિશ્વના અનેક દેશોમાં પણ મનાવવામાં આવે છે

દીપાવલીનું પરમ પવિત્ર તહેવાર  કહી આજના દિવસના આપ સર્વને આ દિવાળીની શુભકામના આપું છું અને અભિનંદન પાઠવું છું દીપાવલી નો અર્થ તો આપણે બધા સારી રીતે જાણી શકીએ છીએ અને જાણીએ છીએ કે જે જે હેતુ હતો એની અંદર કે રામ ભગવાન અયોધ્યા પધાર્યા અને ગામલોકોએ હર્ષોલ્લાસથી એ દિવસ મહિનો અને દીવાઓની ની હારમાળા કરી શ્રી રામનું સ્વાગત કર્યું એટલે દીપાવલિ આવી પણ આ દિપાવલી આપણા જીવનની અંદર નવા નવા આનંદ ઉત્પન્ન કરે છે અને આગળના જે કંઈ આપણા દિવસો ગયા છે એને આપણે અત્યારથી એટલા સરસ રીતે વધાવીએ જેથી એ દિવસો પણ આપણા ઉંમરની સાથે વધતા જાય એકબીજા પ્રત્યે જે આપણા ખરાબ અને ખોટા વિચારો હોય એમને દૂર કરીએ નવા નવા સંબંધો બાંધી એ નવી નવી વસ્તુઓ છે એને આપણે આપણા ની અંદર સમાવેશ કરીએ ભાઈચારો વધારે પ્રેમ વધારે લાગણી વધારે કુટુંબના વડીલ તરીકે આપણે વડીલોએ તેમની પ્રત્યેની આપણી જ ફરજ છે એ પણ આપણે નિભાવવાની છે. એટલા માટે આપણે સશક્ત બની જાય એમ અને નાના મોટા બાળકો હોય એમને આપણે આપણા છત્ર છાયા નીચે પ્રેમ માં રહે આ પ્રેમને રાખ્યો ત્યારે રામ ભગવાન અયોધ્યા બધાયના એ પહેલા 14 વર્ષ સુધી ભરતજીએ રાજ્યનું શાસન કરેલું હતું પણ ક્યારેય એમને એવું નહોતું કીધું કે આ રાજ્યનું શાસન હું કરું છું જ્યારે રામચંદ્ર ભગવાને એમને ચરણપાદુકા આપી ત્યારે ચરણપાદુકા લઈ અને એમના જેવા પોતે નીચે બેઠા અને એક સેવક તરીકે રામ ભગવાનના જ હતા એ આદર્શને નિયમના પહેરવા અને રાજ્ય ઉપર એ નિયમથી શાસન સમયે ઘણું સોનેરી હતો ઘણો જ કોઈ દુઃખ નહોતું, કોઈ ગરીબ નહોતું, કોઈને રોગથી પીડિત નહોતા, સુખ-સમૃદ્ધિ કુદરત તરફથી ખુબ જ હતા, પણ એટલી સુખ-સમૃદ્ધિ ત્યારે પૃથ્વી ઉપર હતા પણ એ સમયને પણ આપણે જ યાદ જીવંત રાખી છે કારણ કે આ તહેવારો છે અને જીવંત રાખવાના છે કોઈ કરે કે ના કરે પણ આપણે આપણા મનની અંદર પણ જોવાજોવાના રામરાજ્યની ભાવનાથી અને એક શબ્દ છે વસુદેવ કુટુંબકમ વિશ્વમાં એવી ભાવના સાથે આપણે અધિકારીઓ અને કાલે તો સરસ મજાનો નવો દિવસ છે કે ગુજરાતી પંચાંગ પ્રમાણે નવું વર્ષ શરૂ થાય છે. ભારતની અંદર ઘણા રાજ્યો છે જુદી જુદી જગ્યાએ જુદા જુદા નવા વર્ષે મનાવવામાં આવે છે પણ ગુજરાતની અંદર આ નવું વર્ષ કારતક સુદ એકમથી શરૃ થાય અને એ પણ 2077પૂર્ણ થશે અને 2078 થી શરૂ થશે છેલ્લો દિવસ 2077 નો છે અને આવતું વર્ષ ૨૦૭૮ વિક્રમ. પણ સંવત ૨૦૭૭ અને એ દિવસે આપણા કુટુંબીજનોની સાથે મળીએ હવે એક બીજા ના સમાચાર પૂછી અને આ પહેલો દિવસ એવો છે કે ફર્સ્ટ ઈમ્પ્રેશન આપણે આ દિવસે મનમાં નક્કી કરીને આગળ આખું વરસ જે અને માટે ખર્ચ કરવાની છે એવો દિવસ છે કાલનો દિવસ શુક્રવાર સુધીમાં તો મારા તરફથી તમને બધાને પણ નવા વર્ષના અભિનંદન બધાને સુખ શાંતિ નીવડે એવી મનોકામના સાથે નવું વર્ષ સુખદાયી નીવડે.  

દિવાળીનો તહેવાર કેવી રીતે ઉજવવામાં આવે છે? કેવી રીતે કરવામાં આવે છે લક્ષ્મી પૂજા? આ રીતે બધી ચર્ચાઓ રજૂ કરવાથી તમને સંપૂર્ણ માહિતી મળે છે. દિવાળી ઉજવાય છે. ભારત એક એવો દેશ છે. તેને તહેવારોની ભૂમિ કહેવામાં આવે છે. હિંદુ માન્યતા મુજબ 33 કરોડ દેવતાઓ હોય તો આપણે કોઈ ને કોઈ દિવસે તહેવારનું વાતાવરણ બની જઈએ છીએ. આ યજ્ઞોમાંથી એક ખાસ તિહોહર છે જે દીપાવલી તરીકે ઓળખાય છે. અને આ દિવસ ઉજવવામાં આવે છે. તે માત્ર આ દેશમાં જ નહીં પરંતુ વિદેશમાં પણ ખૂબ જ ધામધૂમથી ઉજવવામાં આવે છે. પણ દિવાળી ઉજવાય છે. આનું કારણ શું છે? દિવાળીનો તહેવાર કેવી રીતે ઉજવવામાં આવે છે? લક્ષ્મી પૂજા એ સૌથી મોટી વસ્તુ છે. તમે તેના વિશે કેવું અનુભવો છો તેના આધારે, દિવાળીનો તહેવાર ઉજવવામાં આવે છે. દિવાળીની ઉજવણી વિશે ઘણી વાર્તાઓ પ્રાપ્ત થઈ છે. પરંતુ આ પાંચ હકીકતો સાથે હું તમારા માટે વાર્તાઓ રજૂ કરું છું. આ પાંચ તથ્યોમાંથી ત્રણ હિંદુ સમુદાયના છે. શીખ સમુદાયના છે. જૈન સમુદાયના છે. સમુદાયનું કારણ દરેક વ્યક્તિ જાણે છે. દિવાળી શા માટે ઉજવવામાં આવે છે? શા માટે દીવો પ્રગટાવવામાં આવે છે અને માતા લક્ષ્મીની પૂજા શા માટે કરવામાં આવે છે. દશેરાના બરાબર વીસ દિવસ પછી દિવાળી ઉજવવામાં આવે છે. સૌ પ્રથમ તો ચાલો જાણીએ કે દિવાળીનો તહેવાર શા માટે ઉજવવામાં આવે છે. હા, દિવાળીનો તહેવાર ખૂબ જ ધામધૂમથી ઉજવવામાં આવે છે. અશ્વિન માસની અમાવસ્યા ધામધૂમથી ઉજવવામાં આવે છે.

દીપાવલી શા માટે ઉજવવામાં આવે છે, પ્રથમ વાર્તા ભગવાન રામચંદ્રજી સાથે સંકળાયેલી છે, જ્યાં ભગવાન રામચંદ્રને ત્રેતાયુગમાં નિર્વાસિત કરવામાં આવ્યા હતા. વનવાસમાં ઘણી યાતનાઓ સહન કર્યા પછી, તેઓ લંકા પહોંચ્યા, જ્યાં લંકાપતિ રાવણ સામે લડવા માટે રાવણનો વધ કર્યા પછી, શ્રી રામચંદ્રજી અમાવસ્યા પર અયોધ્યા પાછા ફર્યા, અયોધ્યાના લોકોએ શ્રી રામચંદ્રજીનો રાજ્યાભિષેક કર્યો. શહેરભરમાં દીવાઓની રોશનીથી શણગારવામાં આવ્યા હતા. ભગવાન રામચંદ્રજીના અયોધ્યા પરત ફર્યાની ખુશી ઘીનો દીવો પ્રગટાવીને મનાવવામાં આવી હતી. અને ત્યારથી દિવાળી ઉજવવામાં આવે છે. એક તરફ મહાલક્ષ્મી સાથે જોડાયેલી એવી કથા છે કે અમાવસ્યાના રોજ સમુદ્ર મંથન સમયે ક્ષીર સાગરમાંથી લક્ષ્મીનો જન્મ થયો હતો, ત્યારબાદ માતા લક્ષ્મીના લગ્ન ભગવાન વિષ્ણુ સાથે સંપન્ન થયા હતા. દિવાળીના દિવસે માતા લક્ષ્મીની પૂજા કરવામાં આવે છે, માતા લક્ષ્મી ધનની દેવી છે, તેથી દરેક ઘરમાં દીવા પ્રગટાવીને માતા લક્ષ્મીની પૂજા કરવામાં આવે છે, માતા લક્ષ્મીનો વાસ હંમેશા બની રહે છે. ત્રીજી ઘટના ભગવાન કૃષ્ણ સાથે જોડાયેલી છે. ડ્રાપર યુગમાં નરકાસુર નામનો રાક્ષસ રહેતો હતો. તે ખૂબ જ ક્રૂર હતો. તેણે બાર વર્ષ સુધી 16000 છોકરીઓનું અપહરણ કર્યું. ત્યારે ભગવાન કૃષ્ણએ રાક્ષસ નરકાસુરનો વધ કર્યો અને આ 16000 યુવતીઓને નરકાસુરથી મુક્ત કરી. આ દિવસે પણ અશ્વિન અમાવસ્યાનો દિવસ હતો. કૃષ્ણપંથી લોકો આ દિવસને દિવાળી તરીકે ઉજવે છે. ચોથી વાર્તા શીખ સમુદાય વિશે છે. એક સમયે મુઘલ બાદશાહ જહાંગીર દ્વારા ગ્વાલિયરમાં 52,000 રાજાઓને બંદી બનાવવામાં આવ્યા હતા. તે સમય દરમિયાન, ગુરુ હરગોવિંદ સિંહે, તમારી સમજણથી, કુશળતાપૂર્વક તમને તે 52000 રાજા ઓ જાગીરની કેદમાંથી મુક્ત કર્યા. ત્યારથી, શીખ સમુદાયમાં દિવાળીની ખૂબ જ ધામધૂમથી ઉજવણી કરવામાં આવે છે. 5મી કથા જૈન ધર્મ સાથે સંબંધિત છે. જૈન ધર્મના 24મા તીર્થંકર ભગવાન મહાવીર સ્વામીએ અશ્વિન મહિનાની અમાવાસ્યાની રાત્રે ભગવાન મહાવીર અથવા પ્રમુખ ભરત ગૌતમ સ્વામી પાસેથી નિર્વાણ મેળવ્યું હતું. ત્યારથી જૈન ધર્મમાં પણ દિવાળી ઉજવવામાં આવે છે. તેમના મતે ભગવાન મહાવીર સ્વામીને છેલ્લો ઉપદેશ દિવાળીના દિવસે એટલે કે અશ્વિન મહિનાની અમાવાસ્યાના દિવસે આપવામાં આવ્યો હતો. જે ઉત્તરાધ્યાન સૂત્ર તરીકે ઓળખાય છે. જૈન શાસ્ત્રો અનુસાર, જૈન ધર્મના અનુયાયીઓ દીવા પ્રગટાવીને દિવાળી ઉજવે છે, તેથી જૈન ધર્મ માટે દિવાળીની ઉજવણી કરવામાં આવે છે. આ ધર્મના ભક્ત ભગવાન મહાવીર સ્વામી છે. અને તેમના બલિદાનને તપસ્યા સ્વરૂપે ઉજવવામાં આવે છે. ભગવાન મહાવીરની વિશેષ રીતે પૂજા કરો. અને તેમના ત્યાગ અને તપને યાદ કરે છે. તમામ જૈન મંદિરોમાં પૂજાનું આયોજન કરવામાં આવે છે. આમ, પાંચ વાર્તાઓને ધ્યાનમાં રાખીને, દિવાળી માત્ર ભારતમાં જ નહીં પરંતુ દેશના તમામ ભાગોમાં અને વિદેશમાં પણ ખૂબ જ ધામધૂમથી ઉજવવામાં આવે છે. 

દિવાળીના દિવસે, સંપૂર્ણ ઉત્સાહ સાથે દીવા પ્રગટાવવામાં આવે છે અને દેવી લક્ષ્મીની વિશેષ પૂજા ખૂબ પ્રેમથી કરવામાં આવે છે. માતાલક્ષ્મી ધનની દેવી છે. આ પહેલા ભગવાન ગણેશની પૂજા કરવામાં આવે છે. અને કુબેરજી ધનના દેવતા હોવાથી કુબેરની પૂજા કરવામાં આવે છે. તેમની કૃપા હંમેશા અમારી સાથે રહે અથવા સંપત્તિનો વાસ હંમેશા અમારી સાથે રહે. આપણો ખજાનો ભરેલો રહે કે આ દિવાળી ઉજવવાના પાંચ કારણો હતા. જે તમારી સમક્ષ રજૂ કરવામાં આવ્યું છે. તેથી જ દિવાળીની ઉજવણી કરવી મહત્વપૂર્ણ છે. ગમે તે થાય, પણ શું વાત છે કે ખુશી વ્યક્ત કરવા માટે દીવા પ્રગટાવવામાં આવે છે. બાળકો ફટાકડા ફોડવાનું કામ આનંદથી કરે છે. ભારતીય સંસ્કૃતિમાં દીવાને આવા પ્રકાશની મધ્યનું પ્રતીક માનવામાં આવે છે. કારણ કે દીવો પોતે બળે છે, પણ બીજાને પ્રકાશ આપે છે. દીવાને બ્રહ્માનું સ્વરૂપ માનવામાં આવે છે. તે શારીરિક અને આધ્યાત્મિક શક્તિ મેળવે છે. જ્યાં સૂર્યપ્રકાશ નથી ત્યાં તે દીવાનો પ્રકાશ છે, દીવામાં ભાગ્યનો પ્રકાશ છે. આ કાળમાં દીવાનો ઉપયોગ કેવી રીતે થતો હતો તે આ પુરાણમાં જણાવવામાં આવ્યું છે. તે દેવતાઓ કે મનુષ્યો વચ્ચે સંચારનું માધ્યમ હતું. કેવી રીતે થયું કે દરિયાકિનારોનો સંદેશાવ્યવહારનું માધ્યમ છે કે, અમાવાસ્યાના દિવસે  આ દીવા પૂજનનો દિવસ ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે, તે વિશેષ ફળદાયી છે, તો ચાલો હું તમને એક વાત કહું. એ પછી ભલે એ માટીનો દીવો હોવો જોઈએ તમે ગમે તે કહો, બજારમાં ઈલેક્ટ્રોનિક ઈલેક્ટ્રિક લાઈટના તમારા ઘરમાં દીવો ના કરો, માત્ર માટીનો દીવો કરો. તે તમારા દેશના હિતમાં છે. દીપાવલી પર ભગવાનની પૂજા કરવાથી શું થાય છે, કેવી રીતે પૂજા કરવી 

   અશ્વિન મહિનાની તમામ અમાવાસ્યાના દિવસોમાં દિવાળી ઉજવવામાં આવે છે અને આ દિવાળીનો તહેવાર પાંચ દિવસ સુધી ઉજવવામાં આવે છે. દિવાળીના દિવસે લક્ષ્મીની પૂજા કરવામાં આવે છે. તેણે દંતકથા જાણવી જ જોઈએ. એકવાર ભગવાન વિષ્ણુ માતા લક્ષ્મી સાથે પૃથ્વી પર આવ્યા. ભગવાન વિષ્ણુએ લક્ષ્મીજીને કહ્યું, હું દક્ષિણ તરફ જાઉં છું, પણ તમે અહીં જ રહો. પણ લક્ષ્મીજી વિષ્ણુજી પાસે ગયા પછી લક્ષ્મીજી પણ થોડા આગળ ગયા. આગળ જઈને તેણે મને શેરડીનું ખેતર બતાવ્યું અને જેક્સ શેરડીના ખેતરમાં શેરડી તોડીને ખાવા લાગ્યો. આ જોઈ ભગવાન ક્રોધિત થઈ ગયા અને વિષ્ણુને કહ્યું કે જ્યારે મેં તમને મનાઈ કરી હતી ત્યારે તમે અહીં કેમ આવ્યા? એમ કહીને તેણે લક્ષ્મીજીને શ્રાપ આપ્યો. અને કહ્યું કે, આ ખેતર જે પણ ખેડૂતનું છે, તમે અહીં જ રહીને તે ખેડૂતની સેવા કરશો. કારણ કે તમે ચોરી કર્યા પછી. ભગવાન વિષ્ણુ, ભગવાન શિવ સમુદ્રમાં ગયા. લક્ષ્મીજી સાથે રહીને તેમણે ખેડૂતને ધનવાન બનાવ્યો અને અહીં રહીને તેમણે ખેડૂતને સમૃદ્ધ બનાવ્યો. ખેડૂતને એ પણ ખબર ન હતી કે લક્ષ્મીજી પોતે એક સામાન્ય સ્ત્રી બનીને અહીં રહેવા આવ્યા છે. બાર વર્ષ પછી જ્યારે શ્રાપ પૂરો થયો ત્યારે ભગવાન વિષ્ણુ સ્વયં લક્ષ્મીને લેવા આવ્યા. ભગવાન વિષ્ણુએ ખેડૂતને કહ્યું કે તમે પરિવાર સાથે ગંગા નદીમાં સ્નાન કરવા જાઓ અને ચાર કોડીઓ આપ્યા પછી કહ્યું, આ કોડીઓને ગંગા નદીમાં છોડી દો. ખેડૂત ગંગા નદીમાં સ્નાન કરીને ગંગાજી પહોંચ્યા. તેણે ચાર કોડિયા ગંગા નદીમાં ફેંક્યા, પછી ચાર હાથ બહાર આવ્યા અને કોડિયાઓને પોતાની સાથે લઈ ગયા અને ગંગાએ પૂછ્યું કે આ કોના કોડિયા છે? ત્યારે ખેડૂતે કહ્યું આ મારું છે. ગંગા માને પૂછ્યું કે તમને આ કોડીઓ કોણે આપી? પછી તેણે કહ્યું કે મારા ઘરે એક સ્ત્રી અને એક પુરુષ આવ્યા છે અને તેઓએ મને તે આપ્યું છે, ગંગાજીએ કહ્યું કે તે લક્ષ્મીજી અને ભગવાન વિષ્ણુ છે, લક્ષ્મીજીને જવા દો નહીં, નહીં તો તમે ફરીથી ગરીબ થઈ જશો. જ્યારે ખેડૂત ઘરે પાછો આવ્યો ત્યારે તેણે લક્ષ્મીજીને જવા ન દીધા, ભગવાન વિષ્ણુએ ખેડૂતને સમજાવ્યું કે લક્ષ્મીજી મારા કારણે બાર વર્ષથી તમારી સાથે છે. અને તમારી સેવા કરે છે તો લક્ષ્મી ચંચળ છે. જો તમે તેમને મોટા ન રોકી શકો, તો હઠીલા ન બનો. ત્યારે લક્ષ્મીજીએ એક ખેડૂતને કહ્યું, જો તમારે મને રોકવી હોય તો કાલે ધનતેરસ છે, તમે ચોક્કસ તમારા ઘરે આવીને તમારા ઘરની સાફસફાઈ કરશો અને રાત્રે ઘીનો દીવો પ્રગટાવો. જ્યારે પણ તમે મારી પૂજા કરશો, હું ચોક્કસ તમારા ઘરમાં વિરાજિશ. તે પછી લક્ષ્મીજીએ તેને દીપાવલી અથવા દિવસની પૂજાના વિષય તરીકે સમજાવ્યું. પછી ખેડૂતે વાત માની કે લક્ષ્મીજીએ બતાવેલ જ્ઞાન પ્રમાણે લક્ષ્મીજીનું પૂજન કર્યું તો તેનું ઘર  ધનથી ભરાઈ ગયુ. તેથી ખેડૂત દરરોજ લક્ષ્મીજીની પૂજા કરવા લાગ્યો અને અન્ય લોકો પણ લક્ષ્મીજીની પૂજા કરવા લાગ્યા. તો આ છે લક્ષ્મીજીની પૂજા અને લક્ષ્મીજીની કથા.    

  

   તહેવારની કથા અને મહાત્મ્ય દીપાવલીનું નામ સાંભળીને દરેક હિંદુનું હૃદય ખુશ થઈ જાય છે કારણ કે દીપાવલી એ હિંદુ ધર્મ અને હિંદુ સંસ્કૃતિનો મહાન તહેવાર છે. દીપાવલી કે દીપાવલી એ માત્ર તહેવાર નથી પરંતુ આખા વર્ષનું 365 દિવસનું સરવૈયું છે. દીપાવલી શબ્દનો સામાન્ય અર્થ દીપ છે જેનો અર્થ થાય છે દીવો અને અવલી એટલે માળા. આમ તો દીપાવલીનો અર્થ દીવાઓની માળા જેવો થાય છે. ધાર્મિક માન્યતા અનુસાર દિવાળીનું મહત્વ રામાયણ સાથે જોડાયેલું છે. તેમના પ્રમુખ દેવતા ભગવાન શ્રી રામ તેમના પિતાના વચનને પૂર્ણ કરવા માટે ચૌદ વર્ષ માટે વેણમે ગયા. રઘુકુલ રીત સદા ચાલી આવી છે, પણ વચન ન જાયે. અને આ પ્રચલિત કથા અનુસાર, માતા કૈકેયીના બે વરદાન જે રાજા દશરથ દ્વારા આપવામાં આવ્યા હતા. આ વચનને પૂર્ણ કરવા માટે ભગવાન રામ સીતા અને ભાઈ લક્ષ્મણ સાથે ચૌદ વર્ષ માટે વનમાં ગયા હતા. રામના વનવાસની વાર્તા ભારતના તમામ બાળકો અને વૃદ્ધોના હૃદયમાં પિતૃસત્તાના ઉદાહરણ તરીકે કોતરવામાં આવી છે. પણ ભરતની રામ પ્રત્યેની ભક્તિ અપ્રતિમ છે. તેમના માતા-પિતાને વચન મુજબ અયોધ્યાની ગાદી મળી પરંતુ ભગવાન રામ પ્રત્યેના પ્રેમે ગાદીને સ્વીકાર્યા નહીં. અયોધ્યાના સિંહાસને પણ ભગવાન શ્રી રામની પાદુકાની સ્થાપના કરી અને શ્રી રામને અયોધ્યાના રાજા બનાવ્યા. કથા અનુસાર, ભગવાન રામ માટે પાગલ થયેલા નગરવાસીઓ પણ ચૌદ વર્ષ સુધી રામને પોતાનો રાજા માનતા હતા. દંતકથા અનુસાર, કરુણાનિધાન શ્રી રામે લંકા પર વિજય મેળવ્યો હતો. તેઓ રાવણને માર્યા પછી આવ્યા હતા. પાપ પર પુણ્યનો વિજય સ્થાપિત કર્યો. ભરત શત્રુઘ્ન, કૌશલ્યાની ત્રણ માતાઓ, સુમિત્રા અને કૈકેયી લક્ષ્મણની પત્ની ઉર્મિલા અને તમામ નગરવાસીઓ બધાની રાહ જોઈ રહ્યા હતા. એ ઘડી આવી ગઈ હતી. અયોધ્યામાં આનંદનો સાગર ઊછળવા માંડે તે ક્ષણની સૌ રાહ જોઈ રહ્યા હતા. આખું શહેર સજાવવા લાગ્યું, ઘરના ઘર સાત રંગોની રંગોળીઓથી શણગારવામાં આવ્યા. આખા શહેરને દીપકની માળાથી શણગારવામાં આવ્યું હતું. બધા આંગણા દીવાઓની માળાથી ઝળહળી ઉઠ્યા હતા કારણ કે હૃદયના સ્વામી ભગવાન શ્રી રામ પધારવાના હતા. આ આનંદના તહેવારનું નામ દીપાવલી રાખવામાં આવ્યું હતું. ત્રેતાયુગનો આ તહેવાર આજે પણ સમગ્ર ભારતમાં દિવાળી અથવા દીપાવલીના નામે ઉજવાય છે. રાક્ષસ રાવણનો વધ અને ભગવાન શ્રી રામનો વિજય એ અસત્ય પર સત્યનો વિજય હતો. અને વનવાસના ચૌદ વર્ષ પૂરા થયા અને તેથી જ આજે પણ પાપ પર પુણ્ય, અસત્ય પર સત્ય અને અંધકાર પર પ્રકાશનો તહેવાર દિપાવલી પર્વ તરીકે ઉજવાય છે. દીપાવલી સાથે સંકળાયેલી અન્ય વાર્તાઓમાં, મહાલક્ષ્મીજી આ દિવસે અથવા દિવાળીના દિવસે સમુદ્ર મંથન દરમિયાન પ્રગટ થયા હતા. અને ભગવાન શ્રી નારાયણ સાથે લગ્ન થયા. તેથી જ આ દિવસે દિવાળીના દિવસે મહાલક્ષ્મીની પૂજા પણ કરવામાં આવે છે. દિવાળીના દિવસે વેપારીઓ પુસ્તક પૂજન કરીને નવા વર્ષના વેપારની શરૂઆત કરે છે. આ દિવસે લક્ષ્મી પૂજાનું પણ ખૂબ મહત્વ છે. આ દિવસે આંગણા અને ઘરની સફાઈ કર્યા બાદ આંગણામાં રંગોળી કરવામાં આવે છે. મા લક્ષ્મીની સાથે મા સરસ્વતી અને ભગવાન શ્રી ગણેશની પણ પૂજા કરવામાં આવે છે. આમ દિવાળી એ અંધારી રાતને અજવાળવાની રાત છે.ગુજરાતમાં દિવાળી એ વર્ષનો છેલ્લો દિવસ છે. બીજા દિવસે કારતક સુદ એકમ સાથે નવા વર્ષની શરૂઆત થાય છે. ઐતિહાસિક મહત્વ અનુસાર આ દિવસથી વિક્રમાદિત્ય વિક્રમ સંવતની શરૂઆત થઈ હતી. દિવાળીના દિવસે દીવો પ્રગટાવીને આનંદ પ્રદર્શિત કરવામાં આવે છે. તો દિવાળી પર, આપ સૌને દિવાળીની ખૂબ ખૂબ શુભેચ્છાઓ, આ તહેવાર જે તમને અંધકારમાંથી પ્રકાશ તરફ લઈ જાય છે. પ્રભુના આશીર્વાદ તમારા બધા પર રહે. આ પ્રાર્થના સાથે કવિ નાનાલાલની પંક્તિ યાદ આવે છે: તમે મને અસત્યમાંથી પરમ સત્ય તરફ લઈ જાઓ. અમને ગાઢ અંધકારમાંથી અંતિમ પ્રકાશ તરફ દોરી જાઓ. તમે મને મહામૂર્ત્યુમાંથી અમૃત તરફ લઈ જાઓ. હું નાનો છું તો મને દર્શનનું વરદાન આપો. આપ સૌને દિવાળી અને નવા વર્ષની ખૂબ ખૂબ શુભેચ્છાઓ જય શ્રી કૃષ્ણ